Stralingshoeken van verlichting

Vaak staat er in de specificaties van een lichtbron of armatuur een aanduiding voor de stralingshoek. Maar wat is dat eigenlijk? De stralingshoek is een numerieke aanduiding voor de wijze waarop de lichtbundel uit de lichtbron of het armatuur straalt.

De stralingshoek wordt het ook wel aangeduid met de openingshoek of halfverstrooiingshoek. In een ander artikel op dit kennisplatform leggen we exact uit hoe de stralingshoek van een lichtbron wordt gedefinieerd.

Grote stralingshoek = brede lichtbundel

Een hoger nummer, bijvoorbeeld 110° of 140°, duidt op een breed uitwaaierende lichtbundel. We spreken hier ook wel van een floodlight of washlight. Een brede lichtbundel wordt gebruikt bij het aanstralen van een wand, object of bijvoorbeeld een reclamebord.

Kleine stralingshoek = smalle lichtbundel

Een lager nummer, bijvoorbeeld 15° of 24° laat zien dat het licht sterk gebundeld (in een smalle "streep") uit de lichtbron of het armatuur straalt. We spreken dan vaak van een spotlight. Een spotlight zorgt voor een sterk gebundelde lichtstraal op een object, of voor een smalle streep licht op een wand. Door het licht te bundelen, zal de lichtsterkte (op een gelijke afstand) sterker zijn dan licht met een grotere stralingshoek.

Licht straalt in principe alle kanten op. Een punt lichtbron zou een stralingshoek hebben van 360°. Een gloeilamp (bolvorm) heeft bijvoorbeeld een openingshoek van 340°. Met behulp van een reflector, een weerspiegelend onderdeel achter of rond de lichtbron, kan het licht gebundeld worden. De reflectorlampjes in een huis-tuin-en-keuken plafondspot zullen doorgaans een openingshoek van 60° hebben.

Ook het armatuur zelf kan van invloed zijn op de stralingshoek van de lichtbundel. Zo kan het zijn dat de lichtstraal door de randen van het armatuur wordt afgeblokt. In sommige armaturen, zoals een TL-bak, zit de reflector niet in de lichtbron zelf, maar in het armatuur. De stralingshoek van een led strip, zonder lenzen of behuizing, is doorgaans rond 110°.

Asymmetrische openingshoek

Er bestaan armaturen die een openingshoek hebben die niet symmetrisch is. Eén kant op treedt de lichtbundel bijvoorbeeld breed uit, terwijl de andere kant bijna geen licht afstraalt. Dit wordt bijvoorbeeld toegepast bij het verlichten van wanden of reclameborden. Het licht schijnt dan bijvoorbeeld wel op de wand, maar niet op de vloer. Of wel op het reclamebord, zonder de toeschouwer te verblinden.

Stralingshoek benutten in een lichtontwerp

Met de stralingshoek van verlichting kan men ook spelen. Een lichtontwerper zal er altijd over nadenken hoe met behulp van een brede of juist smalle bundel, de architectuur en functie van een ruimte of gebouw kan worden versterkt.

Met de breedte van de lichtbundel bepaal je hoeveel licht er zal vallen, maar dus ook hoeveel duisternis of schaduw er zal zijn.

Met een smalle lichtbundel kan een specifiek onderdeel of object benadrukt worden, terwijl een brede lichtbundel als strijklicht langs een wand de structuur van het materiaal kan laten zien. Bovendien zijn er armaturen waar bijvoorbeeld een brede en een smalle lichtbundel gecombineerd worden. Dit geeft een speels effect op een wand of gevel.

Meer informatie

• Gerelateerde informatie bij het begrip 'floodlight'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'invloed'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'led'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'lichtbron'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'lux'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'reclame'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'stralingshoek'...
• Gerelateerde informatie bij het begrip 'UGR'...

Reageren op dit artikel

Even sparren met een lichtadviseur?

Je kunt direct online een meeting inplannen met een van onze lichtadviseurs. Of het nu gaat om een korte vraag, het (vrijblijvend) introduceren van een offerte-aanvraag of iets anders; we staan graag voor je klaar!

Heb je nog (andere) vragen?

Is jouw vraag met de informatie op pagina niet of niet volledig beantwoord? Of staat je vraag of onduidelijkheid misschien nog niet in onze Kennisbank? Neem dan contact op met onze verlichtingsexperts.

Hulp bij verlichting

Onze Kennisbank bevat tientallen veelgestelde vragen en thema's rondom de projectmatige toepassing van verlichting.