Hoe kan ik verlichting draadloos bedienen?

We zien steeds vaker dat verlichting draadloos bedient kan worden. Via bluetooth, zigbee, casambi en meer. Je hoeft geen extra bedrading meer aan te leggen en je geniet van de gemakken van smartphones, tablets en voice control. Wat is er voor nodig?

Wat is draadloos bedienen van verlichting?

Wanneer je verlichting draadloos wil bedienen, betekent dit niet dat er geen snoer of stroomkabel meer aan het armatuur zit. Uiteraard is er nog altijd een netkabel nodig die de verlichting van stroom voorziet. Echter, in plaats van die stroomkring fysiek te maken of onderbreken met een schakelaar, wordt er een signaal vanaf de schakelaar, dimmer of smartphone via radiosignalen verstuurd naar het armatuur, waarop die actie wordt ontvangen en uitgevoerd.

Draadloze bediening van verlichting is vaak onderdeel van een SmartHome of Domotica systeem in een woning of kantoor. Het grote verschil met traditioneel schakelmateriaal, is dat er dus geen leiding of kabel tussen de schakelaar (bedieningspaneel) en het armatuur loopt. Dit heeft een aantal voordelen:

Er hoeven geen extra draden te worden toegevoegd aan de installatie, wanneer je deze draadloos wil gaan bedienen. Er hoeven dus vaak geen bouwkundige ingrepen gedaan te worden.
De schakelaar of bedieningspaneel kan vrij naar eigen inzicht ergens geplaatst worden. Je kunt de knop dus ook eenvoudig verplaatsen. Of extra knoppen toevoegen op andere locaties in je woning. Bijvoorbeeld zowel boven- als onder aan te trap om de lamp in het trappenhuis mee te bedienen. Je kunt er ook voor kiezen om te werken met een losse afstandsbediening, of je smartphone of tablet. Een draadloze schakelaar is vaak compact / plat en werkt op een batterij.
Bij een draadloze bediening heb je vaak te mogelijkheid om te werken met groepen en scènes. Je kunt vaak meerdere schakelaars aan één armatuur koppelen. Of meerdere armaturen aan één schakelaar. Dit geeft je dus de mogelijkheid om groepen te creëren. SmartHome systemen bieden daarnaast ook vaak de mogelijkheid om zogenaamde "scènes" te programmeren. Met één druk op de knop schakelt alle (gekoppelde) verlichting in je woonkamer direct naar een vooraf ingestelde stand. Bijvoorbeeld een scène voor het ontbijt, met een hoog lichtniveau en een kleurtemperatuur van 3000 of 4000 Kelvin, terwijl de scène voor 's-avonds bij de TV een gedimd lichtniveau en een kleurtemperatuur van 2200 Kelvin heeft.

Draadloos bedienbare lichtbronnen

Slimme stopcontacten vs. slimme lampen

Wil je verlichting draadloos bedienen, dan heb je een aantal mogelijkheden. Globaal genomen kun je het onderscheid maken tussen: slimme stopcontacten en slimme lampen.

Slimme stopcontacten

Een "slim stopcontact" of "slimme stekker" is een kastje dat je in een regulier 230 VAC stopcontact in de wand steekt. Het kastje bevat zelf ook weer een stopcontact. Daarnaast zit er wat techniek in het kastje verwerkt, waardoor je het stopcontact kunt verbinden met een afstandsbediening (bijvoorbeeld KlikAanKlikUit) of je lokale WiFi netwerk. Hierdoor kun je het slimme stopcontact in- en uitschakelen met je smartphone of bijvoorbeeld Google Home / Alexa. Elk apparaat dat je in het slimme stopcontact steekt, kun je daarmee dus in- en uitschakelen. Zo maak je van elk bestaand armatuur een draadloos bestuurbaar armatuur. Voorwaarde is wel dat het armatuur een draad met stekker heeft. Dus een staande lamp, tafellamp of wandlamp zonder vaste aansluiting.

In sommige gevallen kun je met een slim stopcontact ook je armaturen dimmen, maar in de meeste gevallen is het beperkt tot in- en uitschakelen. Via een slim stopcontact zul je ook geen kleuren kunnen instellen op de lichtbron.

Slimme lampen

Een "slimme lamp" is een lichtbron of armatuur die draadloze technologie ingebouwd heeft. Een slimme lichtbron (bijvoorbeeld Hue van Philips, Connected Lighting van SLV of TRÂDFRI van Ikea) ziet eruit als een reguliere lichtbron met een normale lampvoet, zoals E27 of GU10. Je kunt zo'n lichtbron in principe in elk armatuur met de geschikte lampvoet zetten. Er zijn daarnaast ook armaturen met een geïntegreerde led lichtbron, waarbij de draadloze technologie tevens onderdeel is van het armatuur. Het voordeel van slimme lampen is dat je vaak ook draadloos kunt dimmen of een specifieke lichtkleur kunt instellen.

De slimme lichtbron of armatuur kan verbinden met je lokale WiFi draadloze netwerk. In sommige gevallen komt er een "brug" tussen. Een los kastje dat je in de installatie dient op te nemen. De lichtbronnen verbinden dan met deze zogenaamde "gateway" en de gateway maakt verbinding met jouw draadloze netwerk. In beide gevallen kun je de lichtbronnen of armaturen bedienen via een app op je telefoon of tablet, met je smart home systeem of je voice assistant. Werk je met een gateway, dan kun je vaak ook losse bedieningspanelen (schakelaars) en sensoren (bijvoorbeeld een bewegingssensor) toevoegen aan de installatie en de verlichting daarop laten reageren.

Draadloos bedienen met Bluetooth

Draadloos dimmen met Bluetooth

Bluetooth is een draadloos communicatie protocol dat veelal wordt gebruikt op mobiele telefoons, tablets en laptops. De meeste smartphones zijn tegenwoordig uitgerust met Bluetooth en je kunt dus direct verbinding maken met verlichting die bedient kan worden met Bluetooth. Bluetooth wordt ook gebruikt voor bijvoorbeeld het verbinden van draadloze speakers, TV-schermen en meer. Het draadloze bereik van Bluetooth is doorgaans zo'n 10 meter, tot zo'n 40 meter bij de nieuwste versies van deze techniek. Het bereik kan worden beperkt door wanden, plafonds of storingsbronnen.

Draadloos bedienen met ZigBee

Draadloos dimmen met ZigBee

Ook ZigBee is een draadloze communicatietechniek, specifiek gemaakt voor automatisering binnenshuis, dus smart home / domotica toepassingen. De communicatie werkt twee kanten op; aangesloten verlichting kan dus zowel gegevens ontvangen als ook terugsturen. Je kunt op die manier dus ook de status van een apparaat teruglezen. ZigBee werkt over korte afstanden. Het bereik in de open lucht is ongeveer 15 tot 20 meter.

ZigBee wordt door veel fabrikranten gebruikt, zoals de eerder genoemde Philips, SLV en Ikea. Omdat ze hetzelfde protocol voor de draadloze bediening gebruiken, betekent het ook dat je de lampen van deze verschillende merken door elkaar kunt gebruiken.

ZigBee kan in een lichtron of armatuur geïntegreerd zitten, maar je kunt ook losse modules kopen waarmee je een willekeurig armatuur draadloos bedienbaar maakt.

Draadloos bedienen met Casambi

Draadloos dimmen met Casambi

Casambi is ook een techniek waarmee je verlichting draadloos kunt besturen. Het is gebaseerd op Bluetooth. De bediening gaat dan via een app op je smartphone of draadloze schakelaars op de wand. Verlichting kan individueel, groepsgewijs of in scènes worden bestuurd. Deze scènes kunnen eventueel ook aan een tijdschema verbonden worden.

Casambi kan in een led lichtbron ingebouwd zitten, maar er zijn ook losse modules verkrijgbaar die je tussen de lamp en de stroomvoorziening zet. Op die manier kun je je verlichting eenvoudig draadloos bedienbaar maken.

Voice control: verlichting schakelen met je stem

Heb je je verlichting eenmaal draadloos verbonden met je thuisnetwerk (WiFi) en beschik je over een voice assistant zoals Google Home, Alexa of de Apple Homepod, dan kun je je verlichting ook besturen met stemcommando's. Je zegt dan bijvoorbeeld "staande lamp aan" of "dim de plafondverlichting" om jouw verlichting op de gewenste stand te zetten.

Verlichting draadloos bedienen met voice assistants

De rol van de installateur

Als e-installateur zul je steeds vaker van je klanten vragen krijgen over draadloze bediening. Het is dus verstandig om je hierop goed voor te bereiden. Nieuwe technologie hoeft niet angstaanjagend te zijn, maar biedt juist talloze mogelijkheden en extra producten en diensten die je je klant kunt leveren!

Heb jij vragen over het draadloos bedienen van verlichting?

Is jouw vraag met de informatie op pagina niet of niet volledig beantwoord? Of staat je vraag of onduidelijkheid misschien nog niet in onze Kennisbank? Neem dan contact op met onze verlichtingsexperts.

Meer informatie

Reageren op dit artikel

Geen blog missen?

Blijf net als vele anderen geïnformeerd over alle nieuwe artikelen, video's en podcasts dankzij de gratis nieuwsbrief die periodiek per e-mail verstuurd wordt.

Gratis. Je privacy is 100% gegarandeerd.

Even sparren met een lichtadviseur?

Je kunt direct online een meeting inplannen met een van onze lichtadviseurs. Of het nu gaat om een korte vraag, het (vrijblijvend) introduceren van een offerte-aanvraag of iets anders; we staan graag voor je klaar!

Heb je nog (andere) vragen?

Hulp bij verlichting

Onze Kennisbank bevat tientallen veelgestelde vragen en thema's rondom de projectmatige toepassing van verlichting.

Nieuw project? Wij verlichten jouw werk!

Bij de toepassing van verlichting in woningen, kantoren, winkels of horeca is een lichtplan steeds vaker een vereiste van het project. Dit vraagt om specifieke kennis die niet iedereen heeft.

Lees hier hoe je ontzorgt kunt worden...

Blijf op de hoogte met de gratis nieuwsbrief!

Wil je nooit meer een artikel, video of podcast missen? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Hulpbijverlichting.nl.

Deze website wordt onderhouden door:

SLV Nederland
Kazernestraat 19
5928 NL Venlo

www.slv.com

Wij respecteren je privacy:
lees hier onze privacy verklaring